หากคุณเป็นเจ้าของธุรกิจมือใหม่ ที่มีรายได้มากกว่า 1.8 ล้านบาทต่อปี แล้วเพิ่งจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มไปได้ไม่นาน สิ่งที่ต้องทำความเข้าใจให้ชัดเจนก็คือเรื่องของภาษีซื้อและภาษีขาย ซึ่งเป็นภาษีที่หลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ยิน แต่ไม่รู้ว่าคืออะไร หรือนำไปใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง
และในบทความนี้ ชอบการบัญชี จะพาไปทำความเข้าใจว่าภาษีซื้อ และภาษีขาย คืออะไร พร้อมอธิบายว่าภาษีทั้งสองแบบนั้นเกี่ยวข้องกับภาษีมูลค่าเพิ่มได้ยังไงค่ะ
ภาษีซื้อ คืออะไร ?
ภาษีซื้อ (Input Tax) คือ ภาษีมูลค่าเพิ่มที่ผู้ประกอบการจ่ายไปในตอนซื้อสินค้า วัตถุดิบ หรือบริการ จากร้านอื่นที่จด VAT แล้ว
ตัวอย่างเช่น
ซื้อวัตถุดิบในการผลิตสินค้าที่มีมูลค่า 10,000 บาท + VAT 7% = 700 บาท
VAT = 700 บาท ในที่นี้ คือภาษีซื้อที่สามารถขอคืน หรือนำไปหักออกจากภาษีขาย ในตอนที่ยื่นภาษีรายเดือนได้
ซึ่งต้องมีใบกำกับภาษีที่ถูกต้องครบถ้วน และคู่ค้าของคุณต้องเป็นผู้ประกอบการที่จด VAT แล้วเท่านั้น
หากต้องการทราบว่าคู่ค้าของท่านเป็นผู้ประกอบการที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มแล้วหรือยัง สามารถเข้าไปตรวจสอบได้ที่ vsinter.rd.go.th/rd-webcontent-web/#/vatsearch
ภาษีขาย คืออะไร ?
ภาษีขาย (Output Tax) คือ ภาษีมูลค่าเพิ่มที่เรียกเก็บจากลูกค้า หรือผู้ใช้บริการ เมื่อขายสินค้าหรือให้บริการ ซึ่งเป็น VAT ที่เก็บจากลูกค้าในฐานะผู้ขาย แล้วต้องนำส่งให้กรมสรรพากร
ตัวอย่างเช่น
ขายสินค้ามูลค่า 20,000 บาท + VAT 7% = 21,400 บาท
VAT = 1,400 บาท คือภาษีขายที่ต้องยื่นรายงานและชำระกับทางกรมสรรพากร
ในกรณีที่ VAT ขาย มากกว่า VAT ซื้อ
ตัวอย่าง
VAT ขาย (จากยอดขายทั้งหมด) = 12,000 บาท
VAT ซื้อ (จากวัตถุดิบและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ) = 8,000 บาท
VAT ที่ต้องนำส่งคือ 12,000 – 8,000 = 4,000 บาท
ในกรณีนี้ จะไม่สามารถขอคืนภาษีได้ เพราะ VAT ขายมากกว่า VAT ซื้อ และต้องนำส่งภาษีมูลค่าเพิ่มตามส่วนต่างที่เกิดขึ้นให้กับกรมสรรพากร ด้วยการยื่นแบบภพ.30 ภายในวันที่ 23 ของเดือนถัดไป
ในกรณีที่ VAT ซื้อมากกว่า VAT ขาย
ตัวอย่าง
VAT ขาย = 5,000 บาท
VAT ซื้อ = 9,000 บาท
ส่วนต่าง = 5000 – 9,000 = – 4,000
ในกรณีนี้ สามารถนำภาษีส่วนไปใช้เป็นเครดิตภาษีในเดือนถัดไปได้ หรือหากต้องการขอคืนเงินสด ต้องยื่นเรื่องขอคืนภาษีด้วยการใช้แบบ ภพ.30 พร้อมแนบใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบ และบัญชีซื้ออย่างละเอียด
รายงานภาษีซื้อ ภาษีขาย คืออะไร ?
ธุรกิจที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม จะต้องมีรายงานภาษีซื้อ และรายงานภาษีขาย ที่ใช้ประกอบการยื่นแบบภาษีมูลค่าเพิ่มทุกเดือน
รายงานภาษีซื้อ
รายงานภาษีซื้อ คือเอกสารที่รวบรวมรายการซื้อสินค้า หรือบริการทั้งหมดที่เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม พร้อมแนบหลักฐานไม่ว่าจะเป็นใบกำกับภาษี ใบเพิ่มหนี้ ใบลดหนี้ หรือใบเสร็จ ที่เกิดขึ้นภายในเดือนนั้น ๆ
รายงานภาษีขาย
รายงานภาษีขาย คือเอกสารที่รวบรวมรายการขายสินค้า หรือบริการที่เรียกเก็บภาษึมูลค่าเพิ่มจากลูกค้า ซึ่งต้องบันทึกรายการตามหลักฐานในใบกำกับภาษีขายที่ออกให้ลูกค้าภายในเดือนนั้น ๆ
ภาษีซื้อและภาษีขาย เป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบภาษีมูลค่าเพิ่มที่ผู้ประกอบการที่จดทะเบียน VAT แล้วทำความเข้าใจ เพราะช่วยให้วางแผนภาษีได้ง่ายขึ้น ใช้สิทธิ์ลดหย่อนได้ถูกต้อง และป้องกันปัญหาภาษีย้อนหลังที่อาจจะเกิดขึ้นโดยที่เราไม่รู้ตัวได้อีกด้วยค่ะ
หากมีข้อสงสัยในเรื่องภาษีมูลค่าเพิ่ม หรือต้องการผู้ช่วยที่เข้าใจในเรื่องบัญชี และภาษี ชอบการบัญชี ยินดีให้บริการค่ะ