ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คืออะไร รายได้เท่าไหร่ ถึงต้องเสียภาษี ?

ไม่ว่าจะเป็นพนักงานประจำ ฟรีแลนซ์ เจ้าของร้านค้า หรือคนที่เพิ่งเริ่มมีรายได้ เชื่อว่าหลายคนต้องเคยได้ยินคำว่าภาษีเงินได้บุคคลธรรมดามาบ้าง แต่ยังไม่แน่ใจว่ามีรายได้เท่าไหร่ถึงต้องเสียภาษี ต้องเสียเมื่อไหร่ คิดยังไง แล้วเราต้องยื่นไหม

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาเป็นหนึ่งภาษีเบื้องต้นที่สำคัญมาก และถ้าเข้าใจวิธีการยื่นอย่างถูกต้อง พร้อมใช้สิทธิ์หักลดหย่อนให้ครบ ก็อาจจะต้องเสียภาษีแค่นิดเดียวหรือไม่ต้องเสียเลยก็ได้ค่ะ

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คืออะไร ?

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา (Personal income tax) คือ ภาษีที่รัฐบาลจัดเก็บจากเงินได้ของบุคคลธรรมดาในแต่ละปีภาษี ซึ่งหมายถึงเงินที่ได้รับจากการทำงาน การประกอบธุรกิจ การลงทุน หรือแหล่งเงินได้อื่นๆ ที่กฎหมายกำหนดให้ต้องเสียภาษี

ปีภาษี จะเริ่มต้นวันที่ 1 มกราคม และสิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม ของทุกปี ผู้เสียภาษีต้องคำนวณเงินได้ทั้งหมดที่ได้รับในช่วงเวลาดังกล่าว แล้วนำมาคำนวณภาษีที่ต้องชำระ

บุคคลธรรมดา ต้องเสียภาษีอะไรบ้าง ?

ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ?

ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คือผู้ที่มีเงินได้เกิดขึ้นในช่วงปีที่ผ่านมา ดังนี้

1. บุคคลธรรมดา
2. ห้างหุ้นส่วนสามัญหรือคณะบุคคลที่มิใช่นิติบุคคล
3. ผู้ถึงแก่ความตายระหว่างปีภาษี
4. กองมรดกที่ยังไม่ได้แบ่ง
5. วิสาหกิจชุมชนที่เป็นห้างหุ้นส่วนสามัญหรือคณะบุคคลที่มิใช่นิติบุคคล

เงินได้พึงประเมิน 8 ประเภท

เงินได้พึงประเมิน ที่ต้องนำมาคำนวณภาษี แบ่งออกเป็น 8 ประเภท ตามประมวลรัษฎากร ดังนี้

1. เงินได้ประเภทที่ 1 ได้แก่ เงินได้จากการจ้างแรงงาน เช่น เงินเดือน ค้าจ้าง โบนัส บำนาญ หรือเบี้ยเลี้ยง เป็นต้น
2. เงินได้ประเภทที่ 2 ได้แก่ เงินได้จากหน้าที่หรือตำแหน่งงานที่ทำ หรือจากการรับงานให้ เช่น ค่าธรรมเนียม ค่านายหน้า ค่าส่วนลด หรือเบี้ยประชุม
3. เงินได้ประเภทที่ 3 ได้แก่ ค่าแห่งกู๊ดวิลล์ ค่าแห่งลิขสิทธิ์หรือสิทธิอย่างอื่น เงินปี หรือเงินได้ที่มีลักษณะ เป็นเงินรายปีจากพินัยกรรม นิติกรรมอย่างอื่น หรือคำพิพากษาของศาล
4. เงินได้ประเภทที่ 4 ได้แก่ ดอกเบี้ย เงินปันผล เงินส่วนแบ่งกำไร เงินลดทุน เงินเพิ่มทุน ผลประโยชน์ที่ได้จากการโอนหุ้น เป็นต้น
5. เงินได้ประเภทที่ 5 ได้แก่ เงินได้จากการให้เช่าทรัพย์สิน เงินหรือประโยชน์อย่างอื่น ที่ได้จากการให้เช่าทรัพย์สิน การผิดสัญญาเช่าซื้อทรัพย์สิน หรือการผิดสัญญาซื้อขายเงินผ่อน
6. เงินได้ประเภทที่ 6 ได้แก่ เงินได้จากวิชาชีพอิสระ เช่น วิชาชีพกฎหมาย การประกอบโรคศิลปะ วิศวกรรม การบัญชี หรือวิชาชีพอื่น ๆ ที่พระราชกฤษฎีกากำหนดไว้
7. เงินได้ประเภทที่ 7 ได้แก่ เงินได้จากการรับเหมา ที่ผู้รับเหมาต้องลงทุนด้วยการจัดหาสัมภาระ ในส่วนสำคัญนอกจากเครื่องมือ
8. เงินได้ประเภทที่ 8 ได้แก่ เงินได้จากการทำธุรกิจ การพาณิชย์ การเกษตร การอุตสาหกรรม การขนส่ง การขายอสังหาริมทรัพย์ หรือเงินได้อื่น ๆ ที่ไม่ได้ระบุไว้ในเงินได้พึงประเมินประเภทที่ 1-ประเภทที่ 7

รายได้เท่าไหร่ ถึงต้องยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ?

บุคคลที่มีเงินได้ระหว่างปีภาษี จะต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา เมื่อมีเงินได้ถึงเกณฑ์ขั้นต่ำ ไม่ว่าจะเป็นหลังจากที่คำนวณภาษีแล้วจะต้องชำระภาษีเพิ่มเติมก็ตาม

สำหรับเกณฑ์เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำที่ต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษี มีอยู่ดังนี้

1. บุคคลธรรมดาและผู้ถึงแก่ความตาย

ประเภทเงินได้	โสด	สมรส
รับเงินเดือนอย่างเดียว	120,000 บาทต่อปี ขึ้นไป	220,000 บาทต่อปี ขึ้นไป
มีรายได้จากช่องทางอื่น ๆ	60,000 บาทต่อปี ขึ้นไป	120,000 บาทต่อปี ขึ้นไป

2. ห้างหุ้นส่วนสามัญที่ไม่ใช่นิติบุคคล หรือคณะบุคคลที่ไม่ใช่นิติบุคคล มีเงินได้พึ่งประเมินมากกว่า 60,000 บาท
3. กองมรดกที่ยังไม่ได้แบ่ง มีเงินได้พึงประเมินมากกว่า 60,000 บาท

สำหรับผู้ที่มีรายได้ไม่เกิน 120,000 บาทต่อปี ยังไม่ต้องยื่นภาษี แต่หากว่ามีเงินได้มากกว่า 120,000 บาทต่อปี จะต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษี ถึงแม้ว่ารายได้จะยังไม่ถึงเกณฑ์ที่ต้องเสียภาษีก็ตาม

ทำไมต้องยื่นภาษี ยื่นแล้วได้อะไร ?

รายได้เท่าไหร่ ถึงต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ?

บุคคลที่จะต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ต้องมีเงินได้สุทธิมากกว่า 150,000 บาทต่อปี โดยคำนวณตามตามรายละเอียดดังนี้

เงินได้สุทธิ = เงินได้ในปีนั้น ๆ – ค่าใช้จ่าย – ค่าลดหย่อน

รายละเอียดเพิ่มเติมในส่วนนี้ ศึกษาได้จากบทความเรื่อง วิธีคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา พร้อมตัวอย่างแบบเข้าใจง่าย!

ค่าลดหย่อน

ค่าลดหย่อน คือค่าใช้จ่ายที่กฎหมายกำหนดให้สามารถหักออกจากรายได้ก่อนที่จะคำนวณภาษี เช่น

1. ค่าลดหย่อนส่วนตัว 60,000 บาท
2. ค่าลดหย่อนคู่สมรสที่ไม่มีรายได้ 60,000 บาท
3. ค่าลดหย่อนบุตร คนละ 30,000 บาท หรือ 60,000 บาท
4. ค่าดูแลบุพการี คนละ 30,000 บาท
5. ค่าดูแลผู้พิการี คนละ 60,000 บาท

อัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 2568

เงินได้สุทธิ	อัตราภาษี
0-150,000 บาท	ยกเว้นภาษี
150,000-300,000 บาท	5%
300,001-500,000 บาท	10%
500,001-750,000 บาท	15%
750,001-1,000,000 บาท	20%
1,000,001-2,000,000 บาท	25%
2,000,001-5,000,000 บาท	30%
5,000,001 บาท ขึ้นไป	35%

เอกสารประกอบการยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

• แบบแสดงรายการภาษี (ภ.ง.ด.90/ภ.ง.ด.91/ภ.ง.ด.94)
• หนังสือรับรองการหัก ณ ที่จ่าย (50 ทวิ)
• เอกสารแสดงรายได้อื่น ๆ
• เอกสารประกอบการหักลดหย่อน เช่น ใบเสร็จรับเงินบริจาค ใบเสร็จเบี้ยประกันรถ

ยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ได้ที่ไหน ?

• ยื่นด้วยตัวเองที่กรมสรรพากร หรือสำนักงานสรรพากรในพื้นที่
• ยื่นออนไลน์ผ่านระบบ E-Filing ได้ที่ efiling.rd.go.th/rd-cms
• ยื่นผ่านแอปพลิเคชัน RD Smart Tax

กำหนดเวลายื่นภาษี

การยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา จะมีอยู่ 2 รอบหลัก ๆ ต่อปี ดังต่อไปนี้

1. ยื่นภาษีประจำปี

• ใช้แบบ ภ.ง.ด.90/91
• สำหรับรายได้ในปีที่ผ่านมา เช่น เงินเดือน ขายของ หรือฟรีแลนซ์ ฯลฯ
• ยื่นได้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม – 31 มีนาคม ของปีถัดไป (หากยื่นออนไลน์ ยื่นได้ถึงวันที่ 8 เมษายน)

ภ.ง.ด.90 และ ภ.ง.ด.91 ต่างกันยังไง อ่านเพิ่มเติมได้จากบทความเรื่อง เคลียร์ให้ชัด! ความแตกต่างระหว่างภงด. 90 และภงด. 91

2. ยื่นภาษีกลางปี

• ใช้แบบ ภ.ง.ด.94
• สำหรับผู้ที่มีเงินได้พึงประเมินประเภทที่ 4-8
• ยื่นได้ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม-30 กันยายน (หากยื่นออนไลน์ ยื่นได้ถึงวันที่ 8 ตุลาคม)

ภ.ง.ด. 94 คืออะไร จำเป็นต้องยื่นไหม ?

หากมีความกังวลเรื่องภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา หรือไม่รู้ว่าจะยื่นภาษียังไง จะใช้สิทธิ์ลดหย่อนแบบไหน ติดต่อเข้ามาที่ชอบการบัญชีได้เลย เรายินดีให้คำแนะนำในทุกขั้นตอนค่ะ